ابزار جراحی
ابزار جراحی ابزارهایی هستند، که به جراح اجازه می‌دهند، بافت نرم را باز کنند. سپس استخوان را جدا و ضایعه را تشریح و جدا کنند، همچنین ساختارهای غیرطبیعی را به عنوان درمان حذف یا محو کنند. ابزار جراحی ابزارهای دستی یا ابزاری هستند، که توسط پزشکان برای انجام وظایف جراحی استفاده می شود. مجموعه وسیعی از ابزارهای جراحی را می توان در مجموعه عملیاتی یافت. چاقوی جراحی، فورسپس، قیچی، جمع کننده و گیره به طور گسترده استفاده می شود.
انواع وسایل جراحی و دسته بندی های آن
با توجه به تعداد بالای ابزار جراحی به کار گرفته شده، جراحان جوان ممکن است، در شناسایی و کسب دانش کافی در مورد همه ابزارها با چالش مواجه شوند. با این حال، طبقه بندی ساده ابزارهای جراحی به تسهیل این روند کمک می کند. ابزار جراحی اساساً بر اساس عملکردشان طبقه بندی می شوند. از آنها برای برش، تشریح، نگه داشتن، گرفتن، انسداد، بستن، جمع کردن، بخیه زدن، گشاد کردن و… استفاده می شود.
در این مقاله به بررسی انواع اولیه ابزار جراحی و کاربردهای بالینی آنها می پردازیم. ابزارهای جراحی با توجه به کاربرد عملکردی آنها به دسته های زیر طبقه بندی می شوند.دسته بندی ابزار جراحی به صورت زیر می باشد:
1. برنده ها و جدا کننده ها
- دسته مربوط به تیغ بیستوری
- چاقوها
- قیچی ها
- کورت
- سایر ابزارها
بسیاری از ابزارهای جراحی برای برش پوست، بافت نرم و حتی استخوان ها یا تشریح بافت ها از طریق سطوح آناتومیکی آنها استفاده می شود. برخی از این ابزارها مانند چاقوی جراحی و تیغه ها یکبار مصرف هستند، در حالی که برخی دیگر مانند چاقو قابل استفاده مجدد هستند. تیغه هایی با اندازه های مختلف برای عملیات خاص استفاده می شود.
تیغ بیستوری و دسته مربوط به آن Scalpel
اسکالپل یا تیغ بیستوری نوع خاصی از چاقو است که توسط پزشکان، به ویژه جراهان برای ایجاد بریدگی در بدن استفاده می شود چاقوی جراحی دارای ویژگی های زیر است.
- کوچک و سبک
- بسیار تیز و برنده
- برای انواع برش ها در اندازه مختلف
- از جنس کربن یا فولاد ضد زنگ (گرید پزشکی)
- استریل شده توسط اشعه گاما
معمولا این نوع تیغ ها بر روی یک دسته به نام بیستوری قرار می گیرند و قابلیت تعویض دارند. اما، بعضی دیگر از اسکالپل ها دسته ثابت داشته و یکبار مصرف می باشند. روی هر تیغه عدد خاصی حک شده است، که به تعیین میزان استفاده از ابزار کمک می کند. برای اطمینان از اینکه از تیغه اسکالپل مناسب استفاده می کنید، باید تیغه ای با شماره درست انتخاب کنید. مشخصات تیغه ها: شماره 10، 11، 12، 14، 15، 18، 20، 21، 22، 23، 24، 25، 26 ،27 ،34 ،36 ،36.
به عنوان مثال، جراحان عروق معمولاً از تیغه 11 برای سوراخ کردن عروق بزرگ مانند آئورت، جراحان گوش و حلق و بینی از تیغه 12 برای برداشتن لوزه و جراحان پلاستیک از تیغه 15 برای عمل خود استفاده می کنند.
چاقوها
چاقوی جراحی شامل یک دسته و یک تیغه است. دسته از فلز یا پلاستیک (یکبار مصرف) ساخته شده است. تیغه ها معمولا یکبار مصرف هستند و در اندازه و اشکال مختلف وجود دارند.
- چاقوی کراتوم
- چاقوی چشمی
- چاقوی sickle
- چاقوی میرینگوتومی باک (Buck)
- چاقوی Sexton
- چاقوی Amputation
قیچی ها
از قیچی های جراحی برای انواع برش مانند برش بافت ها، نخ های بخیه، پانسمان ها، همچنین برای کالبد شکافی بلانت و… استفاده می شود. قیچی های جراحی در اندازه ها و شکل های مختلف وجود دارد. آنها می توانند نوک تیز یا صاف داشته باشند. قیچی های جراحی به دو دسته برای برش بافت های نرم و برای بافت های سفت استفاده می شوند.
- مستقیم برای برش بخیه استفاده می شود. (قیچی بخیه)
- منحنی یا زاویه ای برای برش بافت های سنگین استفاده می شود. می تواند بافت ضخیم، ماهیچه و حتی استخوان را برش دهد.
قیچی های جراحی سایز متوسط، ترکیبی از تیغه های تیز و دندانه دار استفاده می کنند، تا برش های دقیقی با کمترین آسیب بافتی ایجاد کنند. قیچی جراحی با تیغه‌های خمیده به شما کمک می‌کند، تا برش‌های تمیزی را بدون ضربه زدن به بافت زیرین ایجاد کنید. قیچی های کوچکتر که هر دو برای کاربردهای ظریف مانند جراحی های چشم و جراحی مغز و اعصاب خوب هستند.
انواع قیچی شامل: قیچی بانداژ، قیچی تشریح، قیچی آیریس، قیچی بخیه، قیچی تناتومی، قیچی متزنبام، قرچی جراحی پلاستیک و قیچی میو نام برد.
کورت
کورت Curette یکی از ابزار های جراحی است که برای برداشتن بافت یا جداسازی بافت بیولوژیکی و یا تراشیدن بافت در جراحی ها استفاده می شود. کورت از نظر شکل، یک ابزار دستی کوچک است (ابزار قاشقی شکل با لبه تیز) که اغلب از نظر شکل شبیه قلم است. یک قاشق کوچک در نوک کورت، گوگ یا قلاب قرار دارد.
کورت جراحی از فولاد ضد زنگ درجه یک با روکش ساتن برای جلوگیری از تابش خیره کننده ساخته شده است و این ابزار را می توان استریل کرد و مجددا استفاده کرد. کورت ها در انواع مختلف و در سایز های متفاوت با توجه به نیاز جراح موجود در انواع جراحی ها به کار می رود. انواع کورت ها ها شامل:
- کورت استخوانی
- کورت دندانپزشکی
- کورت پوستی
- کورت رحمی
- کورت بیوپسی
- کورت گوش
سایر ابزارها
نمونه‌های دیگر از ابزارهای جراحی عبارتند از: ایروی، بوژی، آنژیوکت، باند، بیکس، تخت اتاق عمل، پایه سرم، تورنیکه، ترالی، ترازو، چست الکترود، جالگنی، دماسنج، دستکش، سوزن بیوپسی، سوند، سینک اسکراب، کپسول اکسیژن و…
2. ابزار دوخت و بخیه پوست
نخ‌های جراحی
از ابزار دوخت برای بخیه استفاده می شود. همانطور که می دانید، بخیه روش ترمیم زخم ها یعنی بستن زخم ها و پارگی در جراحات و عمل جراحی هاست. ابزار دوخت و بخیه به شکل یک کیت اصلی بخیه طراحی شده و شامل موارد زیر است:
- جای سوزن
- سوزن های جراحی
- فورسپس دندانه دار با قلاب برای دست زدن به بافت
- قیچی بخیه ریز
- نخ های جراحی با استفاده از مواد مناسب
نخ های جراحی استریل بوده و برای ترمیم بریدگی ها استفاده می شوند. همچنین از آنها برای به هم آوردن برش های جراحی استفاده می کنند. نخ های جراحی به طور کلی در دو نوع مختلف تولید می شوند.
- نخ جراحی قابل جذب : این نوع نخ های جراحی معمولاً برای بخیه های مدفون که نیازی به برداشتن ندارند، استفاده می شود. آنها در کمتر از 2 ماه استحکام کششی خود را از دست می دهند و بنابراین قابلیت جذب بالایی دارند.
- نخ های جراحی غیر قابل جذب : این نوع نخ ها اکثریت استحکام کششی را حتی پس از 2 ماه حفظ می کنند. غیر قابل جذب است و بنابراین برای بستن زخم های سطح پوست استفاده می شود و نیاز به برداشتن دارد.
جنس نخ های جراحی
- نایلون : در بخیه تک رشته ای طبیعی ایجاد می کند.
- پلی پروپیلن (پرولن): این ماده یک بخیه تک رشته ای ایجاد می کند.
- نخ ابریشم: این نخ به صورت طبیعی ساخته می شود و معمولا به صورت بافته می باشد.
- پلی استر: مصنوعی است و به صورت بافت می باشد.
سوزن جراحی
سوزن های جراحی برای بخیه زدن استفاده می شوند و در اشکال و اندازه های مختلف برای یک زخم خاص وجود دارند. به عنوان مثال، سوزن های منحنی فقط در جراحی های پوست استفاده می شوند. انواع سوزن جراحی شامل:
- سوزن های برش
- سوزن های غیر برش
استاپلر یا منگنه‌ی جراحی
استاپلرها و منگنه های جراحی وسایل پزشکی هستند که ممکن است، به جای بخیه استفاده شوند. لبه های پوست و یا بافت نرم را منگنه می کنند. درد بسیار کمتری نسبت به بخیه برای بیمار دارند و می توانند، سریعتر برش ها و زخم های عمیق و بزرگ را ببندند. همچنین می‌توان از آنها برای بستن زخم‌ها در مناطقی که پوست در برابر استخوان سفت است، در عملیات برداشتن اندام‌ها، یا اتصال مجدد بخش‌هایی از اندام‌های داخلی استفاده کرد. منگنه های جراحی معمولاً از پلاستیک ساخته می شوند و با یک کارتریج یکبار مصرف از منگنه های جراحی پر می شوند.
3. باز کننده ها و رترکتور ها
ابزار جراحی بازکننده برای باز نگه داشتن برش یا زخم در حین کار جراح استفاده می شود. همچنین می‌توان برای دور نگه داشتن بافت‌ها یا اندام‌ها در طول جراحی استفاده کرد. جراح به مدد این ابزار می تواند از دید کافی برخوردار باشد. رترکتورها به دو شکل دستی و خودکار به کار می روند. تیغه های رترکتور از جنس فولاد و به شکل خمیده، زاویه دار، چنگک دار و یا بدون چنگک ساخته می شوند.
4. گشاد کننده ها Dilators
ابزارهای گشاد کننده برای گسترش اندازه مجاری و حفره های بدن مانند دهانه رحم یا مجرای ادرار استفاده می شود. دیلاتاتورها دارای سایزهای مختلف از کوچک تا بزرگ هستند. جراحان شروع به استفاده از گشادکننده های کوچک می کنند و به تدریج اندازه گشادکننده وارد شده را افزایش می دهند تا دهانه باز شود. از سوی دیگر، پروب‌ها در منافذ طبیعی مانند مجرای ادرار، واژن و مجاری صفراوی مشترک قرار داده می‌شوند تا این حفره‌ها را کشف کنند.
5. کلمپ های جراحی
کلمپ های جراحی (نگهدارنده) یا فورسپس قفلی نیز نامیده می شود، این ابزارهای برای نگه داشتن بافت یا اشیاء یا ایجاد هموستاز استفاده می شوند. گیره ها برای گرفتن، تشریح، انسداد و جمع کردن مفید هستند. این گیره ها بیشتر برای نگه داشتن یا گرفتن بافت یا عروق خونی در حین جراحی استفاده می شوند. آنها انواع مختلفی دارند، که شامل موارد زیر است:
- فورسپس بولداگ
- گیره عروقی آئورت
- هموستات راست
- هموستات سرکج
- کوخر
6. نگهدارنده ها
نگهدارنده را گیره های جراحی نیز می نامند. گیره جراحی برای گرفتن یا جمع کردن بافت نرم و اندام ها و همچنین برداشتن گاز استریل در طول عمل جراحی استفاده می شود. یکی از محبوب ترین ابزارهای جراحی است.
پنس
پنس های جراحی نوع دیگری از این نگهدارنده ها می باشند و براساس شکل دندانه ها دسته بندی می شوند و بر اساس نوع بافتی که باید نگه داشته شود، به شکل موچین و قیچی طراحی شده اند. جنس پنس ها از فولاد ضد زنگ، پلاستیک، پلی پروپلین و یا ترکیبی از آلیاژها می باشد.
سوزنگیر
نگهدارنده سوزن از استیل ساخته شده است و برای نگه داشتن و کنترل سوزن بخیه در طی مراحل جراحی استفاده می شود. سوزن گیر با بستن محکم سوزن به بخیه زدن کمک می کنند. سوزن گیر نوک قوی و ظریف و کوتاهی دارند و به شکل خمیده و راست طراحی شده اند و سوزن را تا زمانی که لازم است در جای خود قفل می‌کنند.
- مایوهگار
- اولسن
- متیو
- هنی
- وبستر
- گیلیز
سرساکشن ها
سرشاکشن یک ابزار مکش (مکنده) است که در حین و بعد از عمل جراحی برای برداشتن مایعات جراحی، بافت (از جمله استخوان)، گازها و مایعات بدن استفاده می شود. سرساکشن به طور معمول یک نوک یا مکش پلاستیکی محکم با دهانه بزرگی است، به گونه ای طراحی شده است که بدون آسیب رساندن به بافت ، مکش موثری داشته باشد. انواع سر ساکشن ها شامل:
- Adson
- Frazier
- Poole
- Yankauer
انواع ست جراحی
با تنوع و پیچیدگی تکنیک های جراحی، جراحان از ست های جراحی برای بهینه سازی عملکرد خود استفاده می کنند. این ست ها برای برش، تراش، گرفتن نمونه بافت، بخیه و… در اتاق عمل کاربرد دارند. برخی از ست های جراحی برای استفاده عمومی در انواع مختلف جراحی طراحی شده اند (لاپاراتومی)، در حالی که برخی دیگر بسیار خاص هستند و برای جراحی های خاص استفاده می شوند.
ست جراحی عمومی
- قیچی.
- فورسپس.
- فورسپس گرفتن اندام و بافت.
- فورسپس هموستاتیک، گیره بولداگ، گیره عروق، تقریباتور.
- فورسپس تشریح و لیگاتور.
- سوزن های جراحی، موارد سوزن.
- نگهدارنده سوزن، ابزار بخیه، سوزن لیگاتور.
- جمع کننده های زخم.
ست جراحی تخصصی
- جراحی زنان
- جراحی ارتوپدی
- جراحی مغز و اعصاب
- جراحی چشم
- جراحی گوش ، حلق و بینی (ENT)
- جراحی اورولوژی
- جراحی قلب و عروق
چکیده مطالب
شما توانستید اطلاعات مناسبی، درباره انواع ابزار جراحی و کاربردهای آن در جراحی های عمومی، تخصصی و خاص را مرور کنید. در فروشگاه تجهیزات آزمایشگاهی آرمیا آزما ما به خود می بالیم، که ابزارهای برتر را برای طیف گسترده ای از تخصص های جراحی ارائه می دهیم.
ما متعهد به ارائه انتخاب های جامع و با بالاترین کیفیت برای پاسخگویی به نیازهای شما هستیم. از بین هزاران گزینه استاندارد، ممتاز و سفارشی، برای مطابقت دقیق با نیازهای جراحی خود، تجهیزات و خرید بهترین ابزار جراحی پزشکی سایت آرمیا آزما را انتخاب کنید.